Sinterklaas en de Pieten: Een les in openheid

In het recente Sinterklaasjournaal ontstond een situatie die verrassend veel lijkt op wat zich in veel teams afspeelt. Sinterklaas had in Spanje zijn been gebroken, maar besloot dit niet te delen met zijn Pieten. Onder zijn mantel bleef het letsel verborgen, maar zijn team merkte dat er iets niet klopte. De zorgen en speculaties begonnen al snel: was hij te oud om de Sint te zijn? Ging zijn gezondheid achteruit? Deze onduidelijkheid leidde tot veel gefluister en onrust binnen het team, wat zelfs resulteerde in mantelzorg die werd ingeschakeld zonder dat Sinterklaas daarom vroeg.

Deze situatie biedt een waardevol inzicht in teamontwikkeling, en met name in de rol van openheid en vertrouwen, zoals beschreven in Patrick Lencioni’s piramide van teamontwikkeling.

Lencioni’s Piramide en het belang van vertrouwen

Patrick Lencioni beschrijft in zijn model voor teamontwikkeling dat vertrouwen de basis vormt voor een succesvol team. Zonder vertrouwen ontstaat er een gebrek aan openheid, wat leidt tot aannames, misverstanden en onnodige conflicten. In het Sinterklaasjournaal zagen we hoe de afwezigheid van duidelijke communicatie over Sinterklaas’ situatie leidde tot onzekerheid en speculatie. Dit had eenvoudig voorkomen kunnen worden als Sinterklaas zijn team op de hoogte had gebracht van zijn gebroken been.

De andere lagen in Lencioni’s piramide bouwen voort op deze basis van vertrouwen:

Afwezigheid van vertrouwen
De Pieten voelden zich onzeker over wat er aan de hand was. Zonder duidelijke communicatie van Sinterklaas hadden zij geen solide basis om op te vertrouwen. Dit versterkte hun zorgen.
Angst voor conflict
In plaats van rechtstreeks aan Sinterklaas te vragen wat er aan de hand was, gingen de Pieten onderling fluisteren en speculeren. Dit vermijdt de confrontatie en verergert het probleem.
Gebrek aan betrokkenheid
De onduidelijkheid zorgde ervoor dat sommige Pieten zich minder zeker voelden over de toekomst. Als er een gebrek aan transparantie is, worden teamleden minder betrokken.
Vermijden van verantwoordelijkheid
Omdat niemand precies wist wat er aan de hand was, werd het voor de Pieten moeilijk om samen verantwoordelijkheid te nemen voor een oplossing.
Gebrek aan aandacht voor resultaten
Uiteindelijk kan een gebrek aan vertrouwen en openheid de focus van een team weghalen van het gemeenschappelijke doel—in dit geval, een succesvol Sinterklaasfeest.

De kracht van openheid: Wat als Sinterklaas wel deelde?

Wat zou er gebeurd zijn als Sinterklaas vanaf het begin had gedeeld dat hij zijn been had gebroken? Zijn Pieten hadden wellicht begrip getoond en gezamenlijk een oplossing gezocht, bijvoorbeeld door taken over te nemen of praktische ondersteuning te bieden. Dit zou niet alleen het vertrouwen in Sinterklaas versterken, maar ook de samenwerking binnen het team verbeteren.
Openheid creëert:

Meer vertrouwen: Als teamleden weten wat er speelt, voelen ze zich meer op hun gemak en hebben ze minder behoefte om aannames te doen.
Betere communicatie: Openheid moedigt teamleden aan om vragen te stellen en ideeën te delen zonder angst.
Sterkere betrokkenheid: Transparantie zorgt ervoor dat iedereen zich gehoord voelt en bereid is bij te dragen aan de teamdoelen.
Snellere oplossingen: Wanneer iedereen op de hoogte is, kunnen problemen sneller en effectiever worden aangepakt.

Hoe toepassen in jouw team?

Net als bij Sinterklaas en zijn Pieten kan het ontbreken van openheid in teams leiden tot onzekerheid, spanningen en misverstanden. Hier zijn een paar tips om openheid in je team te vergroten:

Creëer een veilige omgeving: Moedig teamleden aan om open te zijn door zelf het goede voorbeeld te geven. Deel je eigen uitdagingen en fouten, en laat zien dat dit oké is.
Vraag en luister actief: Geef iedereen de kans om hun zorgen of ideeën te delen. Luister zonder oordeel en stel verduidelijkende vragen.
Wees duidelijk over verwachtingen: Openheid betekent ook dat je als teamleider of collega duidelijk bent over wat je van elkaar verwacht.
Moedig feedback aan: Laat teamleden weten dat hun mening gewaardeerd wordt en gebruik feedback om te groeien.

Conclusie

Het verhaal van Sinterklaas laat zien hoe belangrijk openheid is in teams. Door transparant te zijn over wat er speelt, voorkom je speculaties en bouw je een fundament van vertrouwen. In een wereld waar samenwerken essentieel is, kunnen we allemaal leren van de fouten én de mogelijkheden van de goedheiligman en zijn Pieten.
Dus, vraag jezelf af: welk “gebroken been” houd jij verborgen, en hoe kan openheid jouw team sterker maken?

Benieuwd wat de kerstman ons dit jaar brengt ☺